Grecja, wysoce rozwinięty już przed narodzinami Chrystusa kraj, pod względem kulturalnym jak również politycznym zyskała sobie długowieczną sławę. Chlubą narodu były nie tylko dokonania architektoniczne, malarskie czy rzeźbiarskie ale przede wszystkim osobowości wychowane pod znakiem rozwoju intelektualnego. Wśród nich na największą uwagę zasługuje Pitagoras z Samos.
Znane są dziś liczby niewymierne, słynne twierdzenie Pitagorasa, system filozoficzny zwany pitagoreizmem czy twierdzenie równoległych. Wszytko to zawdzięczamy temu człowiekowi.
Urodził się on na wyspie Samos w 572 roku p. n. e. i pozostał na niej do 40 roku swojego życia. W tym wieku wyruszył z Jonii w podróż podczas której niewątpliwie nabył wiele nowych doświadczeń. Po pewnym czasie postanowił wykorzystać i przekazać je w Krotonie w Grecji zakładając związek pitagorejski. Ten właśnie moment można uznać za początek kariery Pitagorasa… A być może także kariery jego uczniów.
Sam osławiony filozof i matematyk z Samos nie pozostawił po sobie żadnych pism ani innego typu śladów świadczących o jego geniuszu. Jedyną, aczkolwiek najpotężniejszą, pozostałością po nim stała się organizacja pitagorejczyków.
Odzwierciedlić relacje pomiędzy mistrzem a jego uczniami jest dziś stosunkowo trudno. Uważa się, że to uczniowie udowodnili twierdzenie Pitagorasa i dokonali odkryć w dziedzinie geometrii natomiast mistrz wniósł wkład w strefę religijno-filozoficzną.
Przypisywanie pionierowi organizacji przez członków wszystkich jej dokonań miało mieć podłoże symboliczne. Chcieli mieć swój autorytet, wielkiego mędrca, który prowadzić ich miał ku poznaniu nieznanego. Szkoła przetrwała swojego założyciela ponad 100 lat.
Związek pitagorejski miał przede wszystkim charakter etyczno-religijny, pomimo tego, że brał udział w walkach politycznych w Grecji.
Istnienie duszy i ciała jako odrębnych części człowieka (Grecy wyobrażali sobie duszę podobną do ciała).
Możliwość wejścia duszy w ciało (niezależnie od jego formy, nawet zwierzęcia).
Wyższość duszy nad ciałem.
Ciało jako więzienie duszy.
Istnienie duszy w ciele jest karą za popełnione winy (ale można było je odkupić i wyzwolić duszę).
Celem życia jest wyzwolenie duszy.
Możliwość wyzwolenia duszy poprzez praktyki religijne (misteria).
Podstawą przyjęcia do związku pitagorejskiego był pięcioletni okres próbny. Charakterystyczne było to, że nie istniały w tym wymogi co do płci, rekrutować mogli się mężczyźni jak i kobiety.
W pięć lat przed przystąpieniem do związku należało zachować wstrzemięźliwość, posłuszeństwo wobec przełożonych, złożyć śluby milczenia, a także zgodzić się na uznanie wspólnoty dóbr członków organizacji (każdy kto wstąpił, automatycznie oddawał swe dobra do użytku wspólnego, ale jednocześnie mógł korzystać z środków reszty, co było dobrym sposobem na podniesienie się np. z rangi żebraka).
Przede wszystkim kandydat miał się zobowiązać, poza uczestnictwie w misteriach, do poświęcenia się zgłębianiu wiedzy i prowadzeniu pracy naukowej. To wszystko miało być sposobem na oczyszczenie duszy.
Po śmierci Pitagorasa związek podzielił się na dwie grupy. Byli to ci, którzy wybrali drogę etyczno-religijną, tzw. Akuzmatycy oraz ci, którzy poświęcili się nauce, odrzucając sławę i chęć wyróżnienia się, czyli tzw. Matematycy.
Osiągnięcia naukowe przypisuje się właśnie tej drugiej grupie. Należą do nich:
- stworzenie teorii równoległych,
- twierdzenie o sumie kątów w trójkącie, w czworokącie i wieloboku,
- odkrycie liczb niewymiernych.
Poza tym pitagorejczycy prowadzili badania geometryczne nad wielościanami foremnymi takimi jak sześcian, ośmiościan, czworościan, dwunastościan i dwudziestościan.
Każdemu z nich przypisywali jakiś żywioł. Dla sześcianu była to Ziemia, dla ośmiościanu Powietrze, dwudziestościanu zaś Wodę. Dwunastościan natomiast stanowił obraz wszechświata.
Poza geometrią rozpatrywali też teorię liczb. "Matematycy” zajmowali się również liczbami gnomicznymi (są to liczby postaci 2n+1, które dodane do kwadratu liczby n dają kwadrat następnej liczby), liczbami doskonałymi (to takie liczby, które równe są sumie swych dzielników, przy czym nie mogą być one większe od samej liczby), liczbami zaprzyjaźnionymi (takimi liczbami "m" i "n", które spełniają warunek taki, że suma dzielników liczby "m" nie większych od niej samej daje liczbę "n" i odwrotnie) oraz proporcjami.
Liczby niewymierne zostały odkryte przy okazji testowania twierdzenia Pitagorasa o przeciwprostokątnej. Dzięki temu spostrzeżeniu narodziła się nowa, rewolucyjna teza o możliwości określenia liczbowego wszystkiego, co istnieje we wszechświecie.
Te dziwne liczby, których nie można było wyrazić żadnym dotychczas znanym systemem liczbowym nazwano niewyrażalnymi – „alogoj”. Od tego czasu pitagorejczycy zaczęli rozumieć liczbę jako zjawisko, realny kształt, przestrzeń czy też siłę. Powiadali, że „wszystko jest liczbą”.
Wracając do samego Pitagorasa, ważne było w jego karierze stwierdzenie, że Ziemia jest okrągła i istnieje ona w „kosmosie” choć nie było to przez niego ani jego uczniów nigdy udowodnione.
Ojca szkoły „matematyków” uważa się również za twórcę podstaw medycyny holistycznej. Jest to sposób leczenia polegający na przywróceniu choremu równowagi psychofizycznej na podstawie analiz jego otoczenia i relacji z nim, snów, zachowań i przyzwyczajeń.
Przyczyny chęci niesienia pomocy innym u Pitagorasa leżały w charakterze etyki, a także chęci uczynienia z jego nauk racjonalnej i użytecznej dziedziny wiedzy.
Strona główna
Homer i jego dzieła
Historia Grecji
Początki Grecji
Demokracja
Sparta
Wojny greckie
Wojna peloponeska
Powstanie Świata
Wierzenia Greków
Mity greckie
Bogowie i boginie
Mity i legendy
Architektura Grecji
Filozofowie
Pitagoras
Tales z Miletu
Monety greckie
A może potrzebujesz materiałów do wypracowania z historii? Zobacz:
Starożytny Rzym
Starożytny Egipt
Ancient Rome
Ancient Greece
Na luzie
Dobierz zestaw
Pomoc z matematyki
Rozwiązane zadania i przykłady z matematyki
Pomoc z fizyki
Rozwiązane zadania z fizyki